Pompa ciepła do starego budynku – jak bezpiecznie przejść z węgla na nowoczesne ogrzewanie
Przy okazji termomodernizacji coraz częściej pada pytanie: „jaka pompa ciepła do starego domu?” albo po prostu „pompy ciepła do starego budynku”. Jeszcze dekadę temu odpowiedź brzmiała „to się nie opłaca”, dziś – dzięki wyższym sprawnościom urządzeń, dotacjom i lepszym materiałom izolacyjnym – instalacja jest nie tylko możliwa, ale i ekonomicznie uzasadniona. Poniżej znajdziesz kompendium, w którym wyjaśniamy, jak dobrać pompę ciepła do starego domu, jakie prace przygotowawcze są niezbędne i które modele Kołton sprawdzają się w budynkach o podwyższonym zapotrzebowaniu na ciepło.
Audyt energetyczny – punkt wyjścia
- Badanie kamerą termowizyjną – ujawnia mostki cieplne i miejsca ucieczki ciepła przez dach, strop i nadproża.
- Bilans cieplny – określa roczne zapotrzebowanie na energię użyteczną (kWh) oraz maksymalną moc grzewczą (kW).
- Plan termomodernizacji – wskazuje kolejność: docieplenie ścian, wymiana okien, modernizacja wentylacji (najlepiej z rekuperacją).
Wskazówka: warto przeprowadzić choćby częściowe docieplenie (np. poddasza i stropu), bo każde 10 % mniej strat ciepła to o 1–1,5 kW mniejsza wymagana moc pompy.
Jaki typ pompy ciepła wybrać do starego budynku?
| Warunki budynku | Rekomendacja Kołton | Dlaczego? |
|---|---|---|
| Ocieplony dom 120–180 m², istniejące grzejniki, temp. zasilania ≤ 55 °C | Kołton AirKompakt 11–15 kW (monoblok powietrze-woda) | wysoki COP przy 50 °C, praca do –25 °C |
| Dom z grubymi grzejnikami żeliwnymi, temp. zasilania 60–65 °C | Kołton AirAdapt 12–24 kW z wysokotemperaturową sprężarką R290 | modulacja i zasilanie do 70 °C |
| Stary dom po dociepleniu + planowana podłogówka w parterze | Kołton AirAdapt 9–16 kW + bufor 50 l | płynna modulacja 25–100 %, COP > 4 przy 35 °C |
| Budynek bez możliwości montażu jednostki zewn. (kamienica, ciasna zabudowa) | Kołton gruntowa G-Comfort 10–15 kW (sondy pionowe) | brak jednostki na elewacji, stały COP zimą |
a) Modernizacja grzejników
- Wysokotemperaturowe pompy potrafią zasilać instalację wodą 60–65 °C, ale lepiej wymienić część małych kaloryferów na większe, niskotemperaturowe (np. płytowe typu 33).
- Delta T 10 K (60/50 °C) zamiast 20 K (75/55 °C) podnosi sprawność pompy nawet o 15 %.
b) Bufor i hydraulika
- Bufor 50–100 l stabilizuje przepływ i eliminuje taktowanie przy małym odbiorze ciepła.
- Rury PEX/Al/PEX 32 × 3 mm między pompą a buforem ograniczają straty ciśnienia – ważne przy istniejących wąskich pionach.
c) Automatyka pogodowa
- Sterownik z krzywą grzewczą dostosowuje temperaturę zasilania do temperatury zewnętrznej, co zmniejsza rachunki.
- Opcjonalny moduł Wi-Fi pozwala zdalnie korygować nastawy (np. tryb urlopowy).
Koszty inwestycji i eksploatacji – przykład
Dom 160 m² (lata 80.), ocieplenie 15 cm grafitowego EPS
| Parametr | Wartość po modernizacji |
|---|---|
| Model | Kołton AirKompakt 15 kW |
| Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło | 18 000 kWh |
| Średni SCOP (45 °C) | 3,3 |
| Pobór prądu rocznie | ≈ 5 450 kWh |
| Roczny koszt (taryfa G12w 0,55 zł/kWh) | ≈ 3 000 zł |
| Stary kocioł węglowy 5 t/rok (3 000 zł/t) | 15 000 zł → oszczędność 12 000 zł/rok |
Czas zwrotu – przy koszcie pompy z montażem 40 000 zł i dotacji „Czyste Powietrze” 18 000 zł, inwestycja netto (22 000 zł) spłaca się w < 2 lata.
Krok po kroku z Kołton
- Bezpłatna wizja lokalna – inżynier Kołton ocenia stan izolacji i instalacji grzejnej.
- Bilans cieplny + dobór modelu – wybór AirKompakt, AirAdapt lub gruntowej G-Comfort.
- Projekt i dotacja – pomoc w uzyskaniu dofinansowania „Czyste Powietrze”.
- Montaż w 3 dni – demontaż starego kotła, instalacja pompy, bufora, automatyki.
- Szkolenie i serwis 24/7 – aplikacja mobilna, powiadomienia serwisowe, pakiet gwarancyjny 5+5 lat.
Pompy ciepła do starego domu przestały być egzotyką. Dzięki nowym sprężarkom na R290, mądrej modernizacji instalacji i dotacjom:
- Kołton AirKompakt i Kołton AirAdapt bez problemu zastępują kotły węglowe, olejowe czy gazowe,
- rachunki spadają nawet o 70 %, a komfort rośnie (pełna automatyka, brak opału, czyste powietrze),
- inwestycja zwraca się w 2–4 lata – szybciej, jeśli połączysz pompę z fotowoltaiką.
Jeśli zastanawiasz się, jaka pompa ciepła do starego domu będzie najlepsza, skontaktuj się z doradcą Kołton. Przygotujemy audyt, dobierzemy urządzenie i pomożemy przejść z węgla na nowoczesne, ekologiczne ogrzewanie bez stresu i nadmiernych kosztów.
Najczęstsze pytania
Czy pompa ciepła do starego domu poradzi sobie podczas –20 °C?
Tak, bo urządzenia Kołton wykorzystują propan R290 i pracują stabilnie do –25 °C; poniżej tego progu krótkotrwale włącza się grzałka 3 kW.
Czy trzeba wymieniać wszystkie grzejniki?
Nie zawsze. Wystarczy uzupełnić istniejące o większe lub dołożyć podłogówkę w kuchni i łazience, by obniżyć temperaturę zasilania.
Co z kominem po starym kotle?
Po demontażu kotła komin można zaślepić lub wykorzystać jako pion instalacyjny dla wentylacji mechanicznej (rekuperacji).
