Pompa ciepła czy gaz? Porównanie kosztów, emisji i zwrotu inwestycji

Czy pompa ciepła się opłaca? Odpowiedź zależy od CAPEX (koszt zakupu i montażu), OPEX (koszt rocznej eksploatacji), cen paliw oraz docelowej emisji CO₂. Ten poradnik zestawia trzy popularne źródła ciepła – pompa ciepła powietrzna (ASHP), kocioł gazowy kondensacyjny i kocioł na pellet – w dwóch wariantach: nowy dom (WT 2021) i modernizowany dom z lat 2000.

CAPEX – koszt inwestycji (z VAT 8 %)

Nowy dom 120 m² Modernizacja 150 m² Elementy w cenie

Źródło ciepła

Pompa ciepła 8 kW (R290)
38 000 zł
42 000 zł
Bufor 200 l, CWU 250 l, montaż
Kocioł gazowy 18 kW
18 000 zł
22 000 zł
Kocioł, komin, przyłącze gazu
Kocioł pellet 15 kW
30 000 zł
35 000 zł
Magazyn pelletu + komin stal.

OPEX – roczny koszt energii (styczeń 2025)

Cena paliwa Zap. cieplne** SCOP / sprawność Roczny koszt

Źródło

Pompa ciepła 8 kW
Prąd 1,48 zł/kWh
12 000 kWh
SCOP 3,5
5 070 zł
Gaz kond.
0,37 zł/kWh
12 000 kWh
η = 0,95
4 670 zł
Pellet
1 400 zł/t
12 000 kWh
η = 0,85
6 020 zł

**Dom 120 m² WT 2021; w modernizacji zapotrzebowanie = 18 000 kWh, koszty × 1,5.

Emisja CO₂ (kg/rok)

Cena paliwa Zap. cieplne**

Źródło

Pompa ciepła*
1380
2070
Gaz
2800
4200
Pellet
150**
225**

*Ślad węglowy polskiej energii el. 2024 – 330 g CO₂/kWh (KOBiZE).
**Biomasa uznawana za neutralną – emisja z cyklu transportu i suszenia.

ROI – scenariusze zwrotu

A. Nowy dom 120 m²

  • Dopłata PC vs gaz: 20 000 zł (po dotacji 6 000 zł).
  • Oszczędność roczna OPEX: -400 zł (gaz tańszy w 2025).
  • ROI na kosztach paliwa: brak – nadwyżka inwestycji nie zwróci się przy obecnych cenach, ale…
  • ROI na emisji: 1,4 t CO₂/rok mniej = 14 t w 10 lat (ważne w taksonomii ESG).


B. Modernizacja 150 m²

  • Dopłata PC vs gaz: 20 000 zł (po dotacji 6 000 zł).
  • OPEX: PC = 7 600 zł, gaz = 7 000 zł → różnica 600 zł/rok.

 

ROI ≈ 10 lat przy prognozie wzrostu cen gazu 5 % r/r.

Jak obniżyć koszt eksploatacji pompy ciepła

  1. Fotowoltaika pokrywająca >= 40 % zużycia prądu pompy.
  2. Taryfa G12w – grzanie CWU nocą (-30 % ceny kWh).
  3. Optymalizacja krzywej grzewczej – niższe zasilanie, wyższy COP.
  4. Regularny serwis – sprawność +5 %, brak awarii kosztownych.